Gdy w 1453 roku Turcy zajęli Konstantynopol, zafascynowała ich największa świątynia miasta, czyli słynna Hagia Sophia. Wpierw przekształcili ją w meczet, a po stu latach zaczęli budować świątynie na jej podobieństwo. Pierwszy był gigantyczny meczet Sulejmana w Konstantynopolu, który w latach 50. XVI w. zbudował najsłynniejszy turecki architekt Mimar Sinan. Kolejny hołd dla Hagia Sophia – piękny meczet Selima – postawił Sinan w Edirne (na zdjęciu u góry). Budowa zakończyła się w 1574 r.
Mimar Sinan był janczarem. Wielką karierę architekta zaczął stawiając most na Dunaju w trakcie kampanii sułtana Selima I. Ma na swoim koncie 318 budowli wojskowych, cywilnych i religijnych, ale największą sławę przyniosły mu owe dwa meczety wzorowane na Hagia Sophia. Dzięki nim został powszechnie uznany wirtuozem w wykorzystaniu kopuł. W XVII w. dzieło Sinana kontynuowali następcy budując w Konstantynopolu Błękitny Meczet.
O pięknie meczetu w Edirne stanowi nie tylko jego bryła, ale też zapierające dech w piersiach, bogato zdobione wnętrze.
Kopuła meczetu Selima widziana od środka. Zdjęcie na licencji Creative Commons Attribution 2.5. Autor: Murdjo
Konstantynopol oficjalnie nosi nazwę Stambuł zaledwie od 1930 roku (to Wikipedia, mnie obilo sie o uszy, ze od 1926 – niestety nie pamietam gdzie to sprawdzic). Edirna zwana tez Adrianopolem, polozona w Europie (cokolwiek to znaczy) tj. wtedy w Osmanskiego europejskiej czesci (juz) Imperium byla tegoz Imperium przed zdobyciem Konstantynopola stolica.
Ha rzeczywiście. Oficjalnie nazwa przetrwała zaskakująco długo mimo, że nazwy Stambuł/Istambuł Turcy używali już przed zdobyciem miasta. I byłem pewny, że szybko zmienili oficjalną nazwę.
A Adrianopol to dawny rzymski Hadrianopol 🙂
Ha, uzywali ale da sie wytlumaczyc, wzorem Rzymian o swojej stolicy Osmanowie mowili Miasto tj. (I)Stambul. Po to je zdobyli by je miec i tak nazywac. Podobno ostatniemu Konstantynowi dawali jakikolwiek kraj, wladztwo nad nim i gwarancje wladzy byle oddal TO Miasto.
Kiedy „upadal Rzym” Rzym byl prowincjonalnym miastem, cesarska stolica na Zachodzie byl bodaj Mediolan a rzymscy („bizantyjscy”) rzadcy przeniesli sie po odbiciu czesci Italii (czyli Romanii) do Rawenny.
Mowiacy po grecku Rzym-Imperium, z mieszkancami nazywajacymi siebie Rzymianami, przetrwal do upadku w 1453.
Upadku czy kolejnej zmiany jezyka Rzymian?
Kiedy zatem upadl Rzym? Kiedy poczta turecka zmienila ksiazki adresowe w 1930?
Ściślej powiedziawszy to tureckie „Istambul” pochodzi od greckiego „is ten poli”, czyli po naszemu „do miasta”, bo już Grecy zwali Konstantynopol po prostu Miastem 🙂